Opodatkowanie handlu dziełami sztuki

Przez Księgowa Dnia 14 lipca 2013 W kategorii Bez kategorii

Czas kryzysu to także czas inwestycji alternatywnych, do których zalicza się handel dziełami sztuki. Sprzedawca powinien wiedzieć, że ta gałąź działalności opodatkowana jest inaczej niż standardowe przedsiębiorstwo.

Za dzieła sztuki na gruncie ustaw podatkowych uważa się następujące rzeczy (art. 120 ust. 1 ustawy o vat):

obrazy, kolaże i podobne płyty dekoracyjne, rysunki i pastele, wykonane w całości przez artystę, z wyłączeniem planów i rysunków do celów architektonicznych, inżynieryjnych, przemysłowych, komercyjnych, topograficznych lub podobnych, ręcznie zdobionych produktów rzemiosła artystycznego, tkanin malowanych dla scenografii teatralnej, do wystroju pracowni artystycznych lub im podobnych zastosowań (CN 9701), (PKWiU ex 90.03.13.0),
oryginalne sztychy, druki i litografie, sporządzone w ograniczonej liczbie egzemplarzy, czarno-białe lub kolorowe, złożone z jednego lub kilku arkuszy, w całości wykonane przez artystę, niezależnie od zastosowanego przez niego procesu lub materiału, z wyłączeniem wszelkich procesów mechanicznych lub fotomechanicznych (CN 9702 00 00), (PKWiU ex 90.03.13.0),
oryginalne rzeźby oraz posągi z dowolnego materiału, pod warunkiem że zostały one wykonane w całości przez artystę; odlewy rzeźby, których liczba jest ograniczona do 8 egzemplarzy, a wykonanie było nadzorowane przez artystę lub jego spadkobierców (CN 9703 00 00), (PKWiU ex 90.03.13.0),
gobeliny (CN 5805 00 00), (PKWiU ex 13.92.16.0) oraz tkaniny ścienne (CN 6304), (PKWiU ex 13.92.16.0) wykonane ręcznie na podstawie oryginalnych wzorów dostarczonych przez artystę, pod warunkiem że ich liczba jest ograniczona do 8 egzemplarzy,
fotografie wykonane przez artystę, opublikowane przez niego lub pod jego nadzorem, podpisane i ponumerowane, ograniczone do 30 egzemplarzy we wszystkich rozmiarach oraz oprawach.

Podatek dochodowy

Ewidencjonowanie na potrzeby podatku dochodowego odbywa się na zasadach ogólnych dotyczących działalności handlowej. Jeżeli więc zakup następuje w celu dalszej odsprzedaży, nabyte dzieła sztuki stanowią towar handlowy i są zaliczane:

bezpośrednio w koszty w dacie ich zakupu (z ewentualną korektą wynikającą z remanentu końcowego) – księgi podatkowe
bezpośrednio w koszty w dacie ich sprzedaży – księgi rachunkowe

Podatek VAT

Procedura VAT Marża

Przy dostawach dzieł sztuki zastosowanie znajdują przepisy szczególne dotyczące opodatkowania marży określone w art. 120 ustawy o VAT. Opodatkowaniu w tym przypadku będzie podlegać jedynie marża liczona jako różnica pomiędzy ceną sprzedaży danego dzieła, a jego ceną nabycia.

Ustawa wyróżnia sytuacje, w których stosowanie tej metody musi być poprzedzone zawiadomieniem urzędu skarbowego (odnawianym co dwa lata) od tych gdzie obowiązek taki nie występuje. Aby uniknąć konieczności śledzenia rodzaju transakcji realizowanych, proponujemy złożyć takie zawiadomienie przed dokonanie pierwszej transakcji sprzedaży dzieła sztuki.

Podatek wyliczony od marży podlega zmniejszeniu na zasadach ogólnych o podatek naliczony wynikający z innych wydatków firmy np. kosztów innej działalności podatnika lub kosztów ogólnych (czynsz, media, usługi prawne, księgowe, części do samochodu itd.).

Stawka VAT

Dla podatnika, którego przedmiotem działalności jest obrót dziełami sztuki obowiązuje stawka 23%.

Zastosowanie obniżonej stawki 8% możliwe jest jedynie w przypadku:

„1) dostawy dzieł sztuki, dokonywanej:

przez ich twórcę lub spadkobiercę twórcy lub

okazjonalnie przez podatnika innego niż podatnik, o którym mowa w art. 120 ust. 4 i 5 u.p.t.u. (tj. podatnik inny niż podatnik zajmujący się handlem towarami używanymi, dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi lub antykami), którego działalność jest opodatkowana, w przypadku gdy dzieła sztuki zostały osobiście przywiezione przez podatnika lub zostały przez niego nabyte od ich twórcy lub spadkobiercy twórcy, lub też w przypadku, gdy uprawniają go one do pełnego odliczenia podatku,

2) wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, jeżeli dokonującym dostawy, w wyniku której ma miejsce wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, jest podatnik inny niż polski unijny podatnik, do którego miałyby zastosowanie przepisy pkt 1.”

Kasa fiskalna

Obowiązek zakupu kasy fiskalnej i ewidencjonowania za jej pomocą obrotu uzyskanego ze sprzedaży dzieł sztuki powstaje na takich samych zasadach jak w przypadku innych sprzedaży. Te same są limity zwolnień podmiotowych i przedmiotowych.

Z uwagi na fakt, że podstawą opodatkowania jest marża, która ustalana jest dopiero po dokonaniu transakcji oraz z uwagi na fakt, że zgodnie z przepisami, paragony nie powinny zawierać informacji o wysokości kwoty podatku VAT, sprzedawca powinien zaprogramować kasę w ten sposób aby do jednej z liter od B do G przyporządkować stawkę 0% (tzw. „zero techniczne”). Każda transakcja sprzedaży dzieł sztuki byłaby fiskalizowana w wysokości całej ceny sprzedaży (a nie tylko marży) ze stawką „0%”.

Faktury

Dla udokumentowania sprzedaży dzieł sztuki mogą być wystawiane faktury, które jednak nie muszą zawierać danych określonych w § 5 ust. 1 pkt 9-14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur tj. ceny jednostkowej netto, wartości sprzedaży netto, stawki podatku, sumy wartości sprzedaży netto oraz kwoty podatku od sumy wartości sprzedaży netto.

Dodatkowo faktura w swej treści (niekoniecznie w nagłówku) powinna zawierać dopisek „procedura marży – dzieła sztuki”,

Ewidencja

Dla wyliczenia podatku VAT konieczne jest prowadzenie dodatkowej ewidencji z której będą wynikać cena nabycia, cena sprzedaży, marża brutto, marża netto i podatek należny wyliczony od marży brutto.

Podatek VAT wyliczany jest w następujący sposób:

Cena sprzedaży – cena nabycia = Marża brutto
Marża brutto x100/123 (lub x 100/108 przy stawce 8%) = Marża netto
Marża brutto – marża netto = Podatek VAT.

Podatek od czynności cywilnoprawnych

W przypadku zakupu dzieł sztuki zastosowanie znajdują przepisy ogólne dotyczące opodatkowania podatkiem PCC umowy sprzedaży rzeczy i praw majątkowych. Przy nabyciu dzieła sztuki, co do zasady, występuje obowiązek złożenia stosownej deklaracji w urzędzie skarbowym oraz zapłacenia podatku w wysokości 1% obliczonego od ceny rynkowej1.

Czynność zakupu dzieł sztuki zwolniona będzie z PCC jeżeli: